สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ข. เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยเข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม
ที่มาของสำนวนคือ “ตาหลิ่ว” ในที่นี้หมายถึงตาบอดข้างเดียว ไม่ได้หมายถึงการหลิ่วตา เปรียบเปรยว่าหากเราเข้าเมืองที่มีแต่คนตาบอดข้างเดียว แม้เราตาจะไม่บอด เราก็ต้องทำตาบอดข้างเดียวให้กลมกลืนไปด้วย
สรุปความหมายของสำนวนนี้ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ โบราณท่านใช้สอนให้เรารู้จักการปรับตัว เปลี่ยนแปลงตนเองให้เข้ากับสถานการณ์ การปฏิบัติตนให้เหมาะสม เข้ากันได้กับสภาวะแวดล้อมหรือสังคมที่เราอยู่ ไม่ทำตัวแปลกแยกจนกลายเป็นแกะดำหรือทำตัวขวางโลกสำหรับสังคมนั้นๆ เมื่อเราไปที่แห่งใดผู้คนส่วนใหญ่มีสังคมประเพณีอย่างไร ก็ให้ปฏิบัติตามให้สอดคล้องอย่าไปทำพฤติกรรมขัดแย้งกับเขา
แต่สำนวนนี้สอนให้ปรับตัวในทางที่ดี ไม่ใช่ว่าเราเข้ากลุ่มเพื่อนที่มีนิสัยไม่ดี เราต้องทำนิสัยไม่ดีไปด้วย แบบนั้นไม่ถูกต้องนะ
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตเข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม
- เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม หลายครั้งที่การเดินทางไปยังที่ใหม่ๆ มันสามารถเปลี่ยนความคิดของเราได้เสมือนกับเปลี่ยนเป็นคนละคน
- เราไปอาศัยอยู่บ้านญาติก็ควรจะเข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม ซึ่งเขานิยมเข้าวัดเข้าวา ทำบุญตักบาตรอยู่เป็นประจำ เราก็ควรที่จะทำตามแบบเขาบ้าง ไม่ใช่คอยหลบหลีกไม่ยอมร่วมกิจกรรมกับเขา หรือพยายามพูดว่าสิ่งที่เขาทำอยู่เป็นสิ่งไม่ดีหรือไม่ควรทำ
- สมชายถ้านายเดินทางไปอาศัยอยู่ต่างประเทศ ต้องเข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตามนะ เพราะวัฒนธรรมที่นั่นกับบ้านเราไม่เหมือนกันเลย ต้องรู้จักปรับตัวเข้ากับสังคมบ้านเขา ไม่ใช่เอานิสัยบ้านเราไปใช้ อาจจะเกิดเรื่องเสียๆ หายๆ ได้นะ
- คนเราไปอยู่ที่ไหนก็ต้องรู้จักปรับตัว ต้องรู้จักเข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม เพราะการอยู่ในสังคมต้องอยู่ในกฏกติกาโดยรวม จะทำอะไรตามใจตนเองไม่ได้ เพราะมันอาจสร้างความเดือดร้อนให้ผู้อื่นได้นั่นเอง
- ถ้ารู้ว่าสิ่งที่กลุ่มเพื่อนเราทำมันไม่ดีก็ไม่ต้องเข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตามหรอก ให้เลี่ยงๆ หรือเลิกคบไปเลยก็ได้ มันไม่ได้ทำให้ชีวิตเราดีขึ้นหรอก ชีวิตจะดีไม่ดีอยู่ที่ตัวเราเลือกทั้งนั้น เลือกคบคนดีก็มีแต่เรื่องดีๆ เลือกคบคนไม่ดีก็มีแต่เรื่องไม่ดี