สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ห. หมาหางด้วน
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยหมาหางด้วน
ที่มาของสำนวน มาจากนิทานอีสป โดยมีหมาตัวหนึ่ง มีหางยาวเป็นพวงสวยงามกว่าใครๆ ในฝูง วันๆ ไม่ทำอะไรเที่ยวโชว์ คุยโม้โอ้อวดพวกไปเรื่อย เดินกร่างโชว์หางไปวันๆ ซ้ำยังหัวเราะเยาะเย้ยว่าตัวอื่นหางสั้นไม่สวยงาม วันหนึ่งเดินลากหางไปในป่าลึกสะบัดหางไปมาอย่างภาคภูมิใจ เผลอทะเร่อทะล่าโดนกับดักของนายพรานเข้า เจ็บปวดร้องเอ๋งๆดิ้นสะบัดจนหางขาดด้วนกลับมา แทนที่จะสำนึกกลับมาคุยว่าไปตัดหางมา ไม่มีหางสบายกว่าดีกว่ามีหางอย่างโน้นอย่างนี้ ยุยงให้พวกไปตัดหางอย่างตน แต่วันหนึ่งเรื่องก็แตกเมื่อมีสุนัขในฝูงไปเจอหางที่ขาดเพราะกับดักนายพราน จึงเอาเรื่องมาบอกพวกหมาด้วยกัน ตั้งแต่นั้นมาหมาหางด้วนตัวนั้นก็ไม่มีใครคบอีกเลย
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ ผู้ที่ทำความผิดแล้วชักชวนให้คนอื่นทำตาม โดยยกย่องว่าสิ่งที่ตัวเองทำไปนั้นเป็นสิ่งที่ดี ควรเอาเยี่ยงอย่าง
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตหมาหางด้วน
- การศึกษาหมาหางด้วนนี้ก็คือ การที่ประเทศที่ใหญ่โตแล้ว คิดว่าตัวเองพัฒนาแล้ว เอาแต่ศึกษาหาความรู้ โดยตัดทิ้งธรรมะออกไป ไม่เอาเรื่องศีลธรรมในศาสนาต่า ๆ มานำทาง เน้นให้คนมัวแต่หลงไหลในวัตถุ จนแก่งแย่ง แข่งขันกัน ทำให้โลกวุ่นวายไปเสียหมด
- พวกหมาหางด้วนตัวเองเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับสิ่งผิดกฏหมายไม่พอ ยังจะหว่านล้อมชักชวนคนอื่นเข้าไปอีก
- แพมทำตัวเหมือนหมาหางด้วน โดยเธอแอบไปตัดชายกระโปรงออก ทำให้กระโปรงสั้นซึ่งเป็นการผิดระเบียบของโรงเรียน และ ถูกคุณคุณแม่ตำหนิ แต่เธอกลับมาชวนเพื่อนๆ ให้ไปตัดบ้าง โดยให้เหตุผลกับเพื่อนๆ ว่านุ่งสบายๆ และสวยงามดี
- เธอทุจริตในการสอบแล้วยังจะชวนเพื่อนๆ ให้ทำผิดตามอีก แล้วมาบอกว่าเพื่อจะได้เกรดดีๆ แบบนี้มันหมาหางด้วนชัดๆ
- นี่คือความเลวร้ายที่เกิดมาจากระบบการศึกษาที่เป็นเหมือนหมาหางด้วน ระบบการศึกษาที่มีแต่ความรู้ทางหนังสือ รู้แต่อาชีพ ไม่มีธรรมะสำหรับให้มีความเป็นมนุษย์ที่ถูกต้อง