สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ส. สวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจ
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยสวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจ
ที่มาของสำนวน อ้างอิงจากหนังสือสำนวนไทย ซึ่งขุนวิจิตรมาตรา ได้ให้คำอธิบายไว้ว่า “นรกไม่มีผู้ใดก่อสร้างขึ้น คือไฟโกรธในใจให้เกิดไฟนรกและเผาผลาญเจ้าของไฟที่ให้เกิดขึ้นนั้น เมื่อผู้ใดทำการชั่ว ผู้นั้นจุดไฟนรกขึ้นและผู้นั้นย่อมไหม้ไปด้วยไฟของตนเอง”
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ จิตใจคนเรานั้นเป็นสำคัญ จะสุขหรือจะทุกข์ก็ขึ้นกับความคิดและทัศนคติของตัวเราเอง ที่เป็นผู้กำหนดเลือก หากตัวเราคิดทางบวก ไม่มุ่งร้ายผู้ใด จิตใจมีเมตตา ก็จะเกิดสุข แต่ถ้าหากคิดทางลบก็จะเป็นทุกข์ มีความกังวลใจ ไม่เป็นสุข เหมือนตกนรก
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตสวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจ
- โคลงกระทู้สวรรค์ในอกนรกในใจ “สวรรค์ แสวงสุขได้ เสียกรรม ในอก อิ่มบุญธรรม เที่ยงได้ นรก รักบาปนำ ไปสู่ ทุกข์แฮ ในใจ ให้สุขให้ ทุกข์ด้วยใจเอง”
- นายฉลองผลิตสินค้าผิดกฏหมายออกมาขายจนร่ำรวย โดยมีธุรกิจอื่นบังหน้า ถึงผู้คนในสังคมจะไม่รู้ แต่สวรรค์อยู่ในอกนรกอยู่ในใจ นายฉลองก็รู้ดีอยู่กับตัวเองว่ารวยมาเพราะอะไร
- ทัศนคติที่ดีย่อมนำพาชีวิตไปในทางที่ดี ทัศนคติแย่ๆ ย่อมนำพาชีวิตไปในทางแย่ๆ เหมือนกับสวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจนั่นแหละ
- นี่เธอ คนเรานี่โกงกันได้ง่ายจัง โกงเสร็จก็ลอยหน้าลอยตา แต่ก็แหละนะคนเรา สวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจ ตัวเขาเองรู้ดีว่าตนไปทำอะไรมา ความจริงแล้วเขาไม่มีความสุขหรอก
- ทำดีย่อมได้ดี ทำชั่วย่อมได้ชั่ว สวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจ สุขทุกข์อยู่ที่ใจ ทุกสิ่งอยู่ที่ตัวเราเลือกเอง
