สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ก. กบเลือกนาย
ความหมายสุภาษิตคำพังเพยกบเลือกนาย
ที่มาของสำนวน มาจากนิทานอิสบ โดยมีเรื่องราวว่า ณ ทะเลสาบแห่งหนึ่งอันอุดมสมบูรณ์ มีกบฝูงหนึ่งอาศัยอยู่อย่างมีความสุข วันหนึ่งพวกมันปรึกษากันว่าน่าจะมีกษัตริย์มาปกครอง พวกมันจึงไปร้องขอต่อเทพจูปิเตอร์ เทพจูปิเตอร์จึงได้โยนขอนไม้ก้อนหนึ่งลงมาในทะเลสาบแห่งนี้ พวกกบต่างตื่นเต้นดีใจพากันขึ้นไปร้องเพลงเต้นระบำกันอยู่บนท่อนไม้นั้น หลายวันต่อมาพวกกบต่างเบื่อราชาขอนไม้ที่ได้แต่ลอยน้ำไปมา จึงไปวิงวอนขอให้เทพจูปิเตอร์ส่งกษัตริย์มาให้ใหม่อีกครั้ง เทพจูปิเตอร์จึงได้ส่งปลาไหลลงมา แต่ปลาไหลก็เอาแต่มุดอยู่ในรูพวกมันจึงได้ไปร้องขอต่อเทพจูปิเตอร์อีกครั้ง คราวนี้เทพจูปิเตอร์ได้ส่งนกกระสาลงมา นกกระสาได้ไล่จิกกินกบไปทีละตัวๆ ทุกวันจนกบแทบไม่เหลือ ส่วนกบที่เหลือก็ไปร้องขอต่อเทพจูปิเตอร์อีกครั้ง เทพจูปิเตอร์นั้นด้วยความรำคาญพวกกบจึงกล่าวว่า “หากพวกเจ้าไม่พอใจในความเป็นอยู่แบบเดิม พวกเจ้าก็จงทนเผชิญกับหายนะที่ร้องขอกันต่อไปเถอะ” นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า การไม่รู้จักพอในสิ่งที่มีอยู่ย่อมเกิดผลร้ายตามมา
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ คนช่างเลือก ไม่พอใจในสิ่งที่ตัวเองมี เลือกจนในที่สุดก็ไม่ได้สิ่งที่ดีกว่าเดิม ท้ายสุดกลับได้ของที่ไม่ต้องการหรือไม่มีค่าอะไรเลย
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตกบเลือกนาย
- ลูกน้องคนนี้ทำตัวเป็นกบเลือกนาย ตอนอยู่บริษัทนี้ก็ขอลาออกเพราะงานหนักทำไม่ไหว ไปสมัครงานใหม่อยู่ได้ไม่นานก็ลาออกบอกว่าเจ้านายไม่มีวิสัยทัศน์ สุดท้ายก็ต้องกลับมาอยู่ที่เดิม
- คุณเปรม (นามสมมุติ) เป็นหนุ่มไฮโซช่างเลือกในทุกๆเรื่องไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า รองเท้า น้ำหอม เครื่องประดับ รถ แม้แต่การคบเพื่อนก็ยังเลือกคบเฉพาะกลุ่มไฮโซด้วยกัน แต่เขาหารู้ไม่ว่าเพื่อนแต่ละคนที่เขาคบนั้นล้วนแต่หวังปอกลอกเขาทั้งสิ้น แถมเพื่อนแต่ละคนยังติดการพนันและยาเสพติดอีกด้วย เข้ากับสำนวนสุภาษิตที่ว่า กบเลือกนาย หรือเลือกนักมักได้แร่นั่นเอง
- จำนวน 55 ส.ส.หรือ 9 ส.ส.ที่แห่ห้อมพลเอกประวิตรและพลเอกประยุทธ์ นั้น ไม่ใช่จำนวนบอกประชาชนที่ “เลือก-ไม่เลือก” ประวิตรหรือประยุทธ์ ในการเลือกตั้ง มองในมุมการเมืองแคบๆ อย่างที่มองกัน ก็พูดได้ว่า นี่คือจำนวน “กบเลือกนาย” แต่ถ้าเรียกว่าพลัง ก็ได้…”พลังกบ” ไงล่ะ!
- “ยิ่งอยู่นานคนไทยขี้เบื่อ เบื่อหน้าผม จำไว้นิทานอีสปมีอยู่ กบน้อยในสระ กบเลือกนายดูซิ เลือกให้ถูก หรือจะเลือกนกกระสามาอีก”
- ฟังนักการเมืองหาเสียงโจมตีกันทุกวัน นึกถึงนิทานเรื่องกบเลือกนาย ระวังนายใหม่เอาไว้บ้าง อย่าลืมนะว่า นกกระสาน่ากลัวกว่าขอนไม้