สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ม. ไม่เอาถ่าน
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยไม่เอาถ่าน
ที่มาของสำนวน คาดกันว่าคำนี้มีที่มาจากคำเดิม คือ “เหล็กไม่เอาถ่าน” เพราะในสมัยก่อนนั้น การหลอมเหล็กหรือตีอาวุธจากเหล็กให้แข็งแกร่งนั้น จำเป็นต้องใช้ถ่านในการก่อเปลวไฟจนลุกโชน เพื่อให้ความร้อนแก่เหล็ก แล้วถ่านหรือคาร์บอนจะแทรกตัวเข้าไปอยู่ในเนื้อเหล็กหลังจากการถลุง ถ้าเหล็กไม่มีถ่านผสมอยู่เลย เหล็กนั้นจะมีคุณภาพต่ำ ไม่แข็งและเหนียวพอที่จะเรียกว่า เหล็กกล้า แต่หากมีมากเกินไปจะทำให้เหล็กเปราะ เหล็กที่ดีควรมีคาร์บอนเข้าไปผสมอยู่ประมาณ 0.1 – 1.8%
ช่างตีอาวุธจากเหล็กในสมัยโบราณ จำเป็นต้องคิดค้นหากลวิธี เพื่อขจัดปัญหาดาบหัก เพราะแสดงถึงกรรมวิธีการผลิตที่ไม่ดีทำให้เหล็กไม่เอาถ่าน จนกลายเป็นคำพูดติดปาก เปรียบเทียบนิสัยคนกับอาวุธว่า “เหล็กไม่เอาถ่าน”
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ คนที่มีนิสัยไม่เอาการเอางาน ไม่ได้เรื่อง ไม่รักดี ไม่ได้ความ ไม่ทำงานเป็นเรื่องเป็นราว หรือไม่ทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน
กล่าวคือ คนที่เหลวไหลไม่เอาใจใส่ในการที่จะทำตัวให้ดี ไม่ว่าจะเป็นในด้านการศึกษาเล่าเรียน ในด้านความประพฤติ หรือในด้านอาชีพการงาน เป็นต้น สำนวนนี้มักนำไปใช้เป็น เด็กไม่เอาถ่าน หรือคนไม่เอาถ่าน
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตไม่เอาถ่าน
- ตอนเด็กๆ ผู้ใหญ่มักจะว่าผมเป็นเด็กไม่เอาถ่าน เพราะมัวแต่เที่ยวเล่น ไม่สนใจเรียน แต่ตอนนี้ผมปรับปรุงตัวและได้พิสูจน์ให้คนอื่นๆ ได้เห็นแล้ว
- เด็กที่วันๆ เอาแต่เล่นเกมส์ออนไลน์ ไม่อ่านหนังสือเรียน การบ้านไม่ทำ งานบ้านก็ไม่เคยคิดจะหยิบจับช่วยเหลือพ่อแม่ ทานอาหารแล้วไม่รู้จักล้างจานชาม เหล่านี้ล้วนเป็นตัวอย่างพฤติกรรมของเด็กไม่เอาถ่าน
- เธอแน่ใจแล้วหรือว่าจะแต่งงานกับคนไม่เอาถ่าน วันๆไม่ทำอะไรอย่างเขา คิดแต่จะผลาญสมบัติของพ่อแม่
- สมชายมีครอบครัวแล้วแต่ยังทำตัวเป็นคนไม่เอาถ่าน ชอบออกไปตั้งวงดื่มเหล้ากับเพื่อนๆ ไม่ตั้งใจทำงานหาเงินเลี้ยงครอบครัว
- “เธอเหนื่อยไหม ที่ต้องทนกับคนไม่เอาถ่าน เธอเบื่อไหม ที่ยังยอมให้คนไม่ได้ความ ขอโทษจริงจริง ที่ฉันทำให้เหนื่อยใจ”