สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ห. หักด้ามพร้าด้วยเข่า
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยหักด้ามพร้าด้วยเข่า
ที่มาของสำนวนนี้ คำว่า “ พร้า ” ในสำนวนนี้ คือมีดใบใหญ่สำหรับใช้ฟัน ซึ่งมีด้ามจับที่แข็งแรง เปรียบเปรยถึงการที่จะหักด้ามพร้าด้วยเข่านั้นเป็นเรื่องยากมาก นอกจากจะหักไม่ได้แล้ว ยังทำให้ได้รับบาดเจ็บอีกด้วย โบราณท่านเปรียบคนที่ชอบใช้กำลังหรืออำนาจบีบบังคับเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งที่ตนต้องการเอาไว้เสมือนกับว่าเป็นการหักด้ามพร้าด้วยเข่านั่นเอง
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ หักโหมเอาด้วยกําลัง ใช้อํานาจบังคับเอา การทำอะไรโดยใช้กำลังรุนแรง หรือการใช้อำนาจบังคับให้ได้มาโดยไม่คำนึงถึงผลเสียที่จะเกิดขึ้น
นิยมนำมาใช้เมื่อบุคคลใดที่ใช้กำลังหรืออำนาจหรือบริวารที่มี บังคับ ขู่เข็ญ รวบรัดตัดความ เพื่อให้สมหวังในสิ่งที่ต้องการ โดยไม่สนใจความรู้สึกของผู้อื่น ซึ่งสำนวนนี้นิยมนำมาใช้ในความหมายเชิงลบ
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตหักด้ามพร้าด้วยเข่า
- การศึกครั้งนี้ใหญ่หลวงนัก ถ้านายดำจะพาชาวบ้านไม่กี่คนไปรบกับกองทัพของข้าศึก ก็เหมือนกับการหักด้ามพร้าด้วยเข่า ดังนั้นพวกเราต้องรอกำลังเสริมก่อน
- บริษัทใช้วิธีหักด้ามพร้าด้วยเช่าโดยประกาศบังคับให้พนักงานมาทำงานในวันอาทิตย์ สุดท้ายพนักงานก็เลยพากันลาออกทำให้บริษัทเสียหายเป็นจำนวนมาก
- นี่ลูก คนเรามีอะไรก็ต้องพูดจากันดีๆ อย่าเอาแต่ใจตัวเอง อย่าใช้อำนาจบีบบังคับผู้อื่นเหมือนหักด้ามพร้าด้วยเข่านะ
- ยังไงพวกเธอสองคนก็เป็นพี่น้องครอบครัวเดียวกัน อย่าหักด้ามพร้าด้วยเข่าเอาเรื่องกันจนต้องขึ้นโรงขึ้นศาลเลย หันหน้าพูดจากันดีๆ จะดีกว่า
- สหรัฐพยายามกดดันจีนด้วยมาตรการทางการค้าต่างๆ กับจีนเป็นการกระทำที่หักด้ามพร้าด้วยเข่า ที่พยายามกีดกันสินค้าต่างๆ เนื่องจากจีนขโมยเทคโนโลยีการผลิตชิบสำคัญๆ ไป