สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ห. หมาจนตรอก
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยหมาจนตรอก
ที่มาของสำนวน มาจากธรรมดาธรรมชาติของหมา ถ้ามันสู้ไม่ได้มันจะหนีก่อน แต่เมื่อมันหนีแล้ว อีกฝ่ายยังขับต้อนมันอยู่ จนในที่สุดแล้วมันไม่รู้ว่าจะหนีไปทางไหน เพราะไม่มีทางออกได้ และ อีกฝ่ายยังขับไล่ต้อนมันอยู่ มันก็จะฮึดขึ้นมาสู้ชนิดที่เรียกว่าสู้อย่างสุดชีวิต ไม่คิดกลัวตาย
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ คนที่หันหน้าสู้สุดชีวิตเพราะไม่มีทางเลือก เมื่อจนตรอกหมดทางหนีทีไล่ก็สู้โดยไม่กลัวตาย ไม่คิดชีวิต
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตหมาจนตรอก
- เมื่อเขาตกอยู่ในวงล้อมของพวกอันธพาล ไม่มีทางหนีจะถอยก็ถอยไม่ได้เขาเลยสู้หมือนหมาจนตรอก สู้ไม่คิดชีวิตเหมือนกัน
- สุนัขที่ถูกไล่ให้จนมุม กลายเป็น สุนัขจนตรอก ก็ย่อมจะหันหลังกลับมาสู้ ไม่ยอมแพ้ แม้จะรู้ว่าสู้ไม่ได้ก็ตามที คนจนตรอกก็เช่นกัน แม้จะอยู่ในสภาพที่แย่ ชีวิตไม่มีทางไปแล้ว แต่หากถูกเบียดเบียน ถูกกดขี่ ข่มเหง ได้รับความเจ็บปวดทางใจอย่างที่สุด ก็ย่อมจะสู้จนตายกันไปข้าง เป็นเรื่องธรรมดา
- ที่เขาต้องกลายเป็นผู้ต้องหาฆ่าคนตายก็เพราะถูกเจ้าหนี้ข่มขู่อย่างหนัก เมื่อหมดทางหนีจากความกลัวก็เลยกลายเป็นความแค้นจึงสู้เหมือนหมาจนตรอก
- การต่อสู้กันทางการเมือง หรือเพื่อแย่งชิงผลประโยชน์กัน จะค่อนข้างโหดร้าย แม้คู่แข่งจะมีสภาพเหมือน สุนัขจนตรอก หมดทางสู้แล้วก็ตาม อีกฝ่ายก็มักจะไม่หยุด ส่วนใหญ่ก็จะกำจัดให้สูญพันธ์ หรือหายไปจากโลกอย่างถาวรกันเลยทีเดียว
- “เวลาสงครามอย่าบีบให้ศัตรูเป็นหมาจนตรอก ต้องให้ทางหนีทางหนึ่งไว้เสมอ เพราะถ้าเข้าตาจนพวกเขาจะสู้แบบไม่คิดชีวิต ทำห้เราเสียหายหนักได้” ตำราพิชัยศึกจากซุนวู