สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ส. สมภารกินไก่วัด
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยสมภารกินไก่วัด
ที่มาของสำนวน คำว่า “สมภาร” คือเจ้าอาวาสของวัด เปรียบเปรยถึงเจ้าอาวาสไม่ควรที่จะกินไก่ภายในวัดที่ตนดูแล หากตนกินไก่ในวัดของซะเองก็จะดูไม่เหมาะสม
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ ผู้ชายที่อยู่ในฐานะหัวหน้าหรือผู้ปกครอง โดยที่มีผู้หญิงอยู่ภายใต้ปกครองอยู่ด้วย ผู้ชายคนนั้นก็ใช้อำนาจของตนในการทำให้ผู้หญิงนั้นตกเป็นภรรยาหรือคู่นอนของตนเอง
มักใช้กับชายที่เป็นผู้บังคับบัญชาของหญิงสาว แล้วไปมีความสัมพันธ์ในเชิงชู้สาวกับหญิงที่เป็นลูกน้องของตน หรือชายที่เป็นใหญ่ในบ้าน แต่มีความสัมพันธ์ในเชิงชู้สาวกับบุคคลที่อยู่ในบ้านของตน เช่น สาวใช้ หลานสาวภรรยา เป็นต้น
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตสมภารกินไก่วัด
- ในหน่วยงานต่างๆ โดยเฉพาะในแวดวงราชการ ย่อมจะมีเหตุการณ์ที่เรียกว่า สมภารกินไก่วัด เกิดขึ้นอยู่เสมอ เป็นเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างหัวหน้างาน หรือผู้บังคับบัญชา ที่แอบมีอะไรกับลูกน้องผู้หญิง เรื่องแบบนี้เป็นเรื่องที่สร้างความเสื่อมเสียให้กับหน่วยงาน
- หัวหน้าสมชายชอบชวนสมศรีซึ่งเป็นลูกน้องสาวสวยในที่ทำงานไปรับประทานอาหารมื้อค่ำอยู่บ่อยๆ จนบรรดาพนักงานในบริษัทลือกันเป็นเสียงเดียวว่าสมภารกินไก่วัด
- นายจ้างหาเศษหาเลยกับลูกจ้างสาว หัวหน้างานหรือผู้บังคับบัญชาที่เคลมลูกน้องสาว หรือหัวหน้าครอบครัวที่มัดมือชกผู้หญิงในบ้านให้ตกเป็นของตน
- ความสันพันธ์ระหว่างหัวหน้างานกับลูกน้องผู้หญิง เกินเลย จนโดนคนตำหนิ นินทา ด่าว่า เป็น สมภารกินไก่วัด บางครั้งก็เป็นเรื่องที่ยากจะควบคุม อย่างความใกล้ชิด การทำงานร่วมกัน มานาน ก็อาจจะทำให้เกิดความชอบพอกัน ระหว่างเจ้านายกับลูกน้อง
- สาเหตุที่เค้าบอกสมภารไม่ควรกินไก่วัดมันก็มี อย่างแรกคือเสียการปกครอง คุณเอาลูกน้องมาทำเมีย เท่ากับคุณมีลูกน้องเป็นหัวหน้า(ที่บ้าน) คนนึง ในที่ทำงาน คุณสั่งงานแฟนน้อย เค้าก็ว่าเด็กเส้น ทำผิดตักเตือนน้อย(กล้าตักเตือนเยอะหรือ) คนก็ว่าเด็กเส้น จะดุด่า ให้งานเยอะก็ผิดใจกันอีก ประเมินทีก็ลำบากใจ ให้เยอะคนก็นินทาอีก นี่ยังไม่รวมคำร้องต่างๆที่ลูกน้องจะมามอบผ่านแฟนคุณ ถ้าคุณไม่ให้เค้าก็อาจผิดใจแแฟนคุณ ถ้าคุณให้ก็เสียการปกครอง แฟนคุณต้องทำตัวดีเป็นพิเศษ เพราะถ้าพลาดมาคนอื่นจะทำตาม เพราะเค้าจะมีข้ออ้างว่า แฟนหัวหน้า… ยังทำเลย