สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ก. เกลือเป็นหนอน
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยเกลือเป็นหนอน
ที่มาของสำนวนนี้คือ เนื่องจากความเค็มของเกลือช่วยในการถนอมอาหาร (เนื้อเค็ม ปลาเค็ม) ทำให้ไม่ให้แมลงวันมาตอมและวางไข่ได้ ซึ่งหากมีแมลงวันมาวางไข่ที่เนื้อก็จะเกิดหนอน เกลือจึงเปรียบเสมือนสิ่งที่ช่วยปกป้องไม่ให้เนื้อเกิดหนอนขึ้น เกลือที่มีรสเค็มจัดแต่ก็มีหนอนเกิดขึ้นได้ ถ้าจะถนอมอาหารประเภทเนื้อสัตว์ ตามปกติธรรมดาเราใช้เกลือมาคลุกเคล้ากับชิ้นเนื้อสัตว์ แล้วนำไปผึ่งแดดให้แห้งพอประมาณ ความเค็มของเกลือจะช่วยให้ชิ้นเนื้อสัตว์ไม่เน่าเน่าเปื่อย และอีกประการหนึ่งความเค็มของเกลือช่วยป้องกันไม่ให้แมลงวันมาตอม และวางไข่ได้ เนื้อสัตว์ที่เราได้ทำการถนอมไว้ ก็จะอยู่ในสภาพที่ดีตามความประสงค์ของเรา แต่บางครั้งอาจจะมีแมลงวันบางตัวแอบมาวางไข่ที่เนื้อสัตว์เหล่านั้น เนื้อสัตว์นั้นก็จะเกิดหนอนขึ้นมาได้ เกลือที่ช่วยปกป้องไม่ให้เนื้อสัตว์เกิดหนอน เมื่อเกิดหนอนขึ้นมา คนจึงคิดว่าเกลือกลับกลายมาทำให้เนื้อสัตว์เป็นหนอน หรือ เกลือเป็นหนอนนั่นเอง
สรุปความหมายของสำนวนนี้ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ ญาติมิตร สามีภรรยา ลูก เพื่อน หรือ คนในบ้านคิดคดทรยศ โดยเอาข้อมูลความลับของฝ่ายเราไปบอกกับศัตรูหรือฝ่ายตรงกันข้าม ทำให้ศัตรูหรือฝ่ายตรงกันข้ามนำข้อมูลนั้นกลับมาเล่นงานเรา หรือผู้ที่คอยช่วยเหลือแบ่งเบาภารกิจให้เรา คอยเป็นหูเป็นตาให้เรา หรือ คอยปกป้องคุ้มครองภัยให้เรา กลับมาคิดคดทรยศต่อเราเอง อุปมาอุปไมยเสมือนดั่งว่า เกลือเป็นหนอน หรือไส้เป็นหนอน
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตเกลือเป็นหนอน
- บริษัท Nosxy ได้คิดค้นผลิตภัณฑ์ตัวใหม่ขึ้นมา โดยจะนำสินค้าออกวางจำหน่ายในช่วงอาทิตย์หน้าที่จะถึง แต่ปรากฎว่า บริษัทที่เป็นคู่แข่งได้นำเอาผลิตภัณฑ์ในรูปแบบเดียวกันออกวางตลาดไปเมื่อวาน แน่นอนว่าบริษัทของสมชายจะต้องมีเกลือเป็นหนอน แอบเอาข้อมูลนี้ไปบอกคู่แข่ง
- พนักงานบริษัทพูดกับผู้จัดการ ว่าผู้จัดการครับ บริษัทคู่แข่งรู้แผนการการเปิดตัวสินค้าตัวใหม่ของเราได้ ผมว่างานนี้เกลือเป็นหนอนในบริษัทเราแน่ๆ
- เร่งล่าโจรชิงเงินจากรถขนเงิน เชื่อเกลือเป็นหนอน กรณีที่มีคนร้ายเข้าไปปล้นรถขนเงิน ณ เชียงใหม่ กลางวันแสกๆ ได้เงินสดไปกว่า 2 ล้านบาท ตำรวจชุดสืบสวนกำลังเร่งหาเบาะแส เบื้องต้นเชื่อว่าจะเป็นคนในที่รู้ความเคลื่อนไหวเป็นอย่างดี
- ไม่คิดว่าคนในครอบครัวเดียวกันจะเกลือเป็นหนอนเอาความลับสูตรก๋วยเตี๋ยวที่สืบทอดกันมา แอบไปขายลับๆ เวรกรรมอะไรของครอบครัวเรานี่!
- เพื่อนบางคนต่อหน้าอย่าง ลับหลังอีกอย่าง เมื่อวานพึ่งจะคุยเรื่องย้ายสายงานกับมัน อีกวันเจ้านายรู้เรื่องแล้วโทรมาด่า เฮ้อ คนเรา อุส่าบอกว่าให้เงียบๆ อย่าไปพูดที่ไหน นี่แหละน้า อย่างที่เขาว่าเกลือเป็นหนอนจริงๆ