สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ก. กินน้ำเห็นปลิง
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยกินน้ำเห็นปลิง
ที่มาของสำนวนคือ เปรียบดั่งสมัยก่อนที่เวลาคนเราจะกินน้ำจากธรรมชาติแล้วเหตุสิ่งแปลกปลอม ทำให้เรารู้สึกตะขิดตะขวงใจเหมือนจะกินน้ำเห็นปลิงอยู่ในน้ำก็กินไม่ลง จึงเป็นที่มาสำนวนสุภาษิตนี้นั่นเอง
สรุปความหมายของสำนวนนี้คือ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 หมายถึง สิ่งใดที่เรากำลังทำหรือที่เราต้องการแต่เมื่อพบเห็นว่าสิ่งนั้นน่ารังเกียจ หรือมีอะไรที่ไม่บริสุทธิ์อยู่ ทำให้เกิดความตะขิดตะขวงใจ ไม่ไว้วางใจ จนไม่อยากได้ หรือตะขิดตะขวงใจกับคนชั่วที่รู้พูดหรือคบด้วยโดยรู้ว่าเขาไม่ดี กระทำการสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่ แต่เจออะไรบางอย่างที่ไม่น่าไว้วางใจ จึงไม่ทำสิ่งนั้นๆ ต่อให้จบ
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตกินน้ำเห็นปลิง
- มีบริษัทที่เพิ่งจดทะเบียนใหม่บริษัทหนึ่งมาว่าจ้างให้สมชายเข้าร่วมทีมเพื่อทำงานบางอย่าง หลายวันต่อมาเขาขอถอนตัวออกจากทีม เพราะเขาเจอสิ่งผิดสังเกต ดังสำนวนไทยที่ว่ากินน้ำเห็นปลิง
- กินน้ำเห็นปลิงดูเหมือนจะมีทั่วไปในกลุ่มคนที่มีอายุเป็นผู้ใหญ่แล้วในสังคมไทยขณะนี้ นักการเมืองหน้าเดิมบ้าง พรรคการเมืองดั้งเดิมบ้าง ลูกชาย หลานชายนักการเมืองเก่าๆ บ้าง เปิดตัวเตรียมแข่งขันเลือกตั้งกันแล้ว คนไทยจำนวนไม่น้อย เมื่อจะต้องเลือกตั้งก็คงยังตะขิดตะขวงใจ กับบาดแผลเก่า จึงรู้สึกเหมือนกินน้ำเห็นปลิง แม้แต่ คสช. ที่เข้ามารักษาความสงบ
- จะให้เราเลือกเขาเป็นศิษย์เก่าดีเด่นได้อย่างไร มันเหมือนกินน้ำเห็นปลิงเพราะรู้ทั้งรู้ว่าเขาฉ้อราษฎร์บังหลวง
- สมชายรู้ตัวเองว่ากำลังทำผิด รู้สึกละอายใจ แสดงว่าเขากำลังกินน้ำเห็นปลิง สองจิตสองใจ แต่สุดท้ายก็ไม่กล้าทำ นับเป็นโชคดีของสมชายจริงๆ ที่คิดได้
- โชคชัยทำธุรกิจสีเทา ทั้งๆ ที่รู้ว่ากินน้ำเห็นปลิง แล้วยังกล้าทำต่อนี่ สักวันเวรกรรมคงจะตามสนอง รู้ว่ามันไม่ดี ก็ยังจะกล้าเล่นกับไฟ เงินที่หามาจากการโกงคนอื่นทางอ้อม ไม่มีวันที่จะได้ สุดท้ายก็โดนตามยึดคืนแน่นอน