สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ก. ไก่แก่แม่ปลาช่อน
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยไก่แก่แม่ปลาช่อน
ที่มาของสำนวนก็คือ สำนวนนี้เพี้ยนมาจากสำนวนเดิมว่า กระต่ายแก่แม่ปลาช่อน ดังที่มาปรากฏในวรรณคดีไทยหลายเรื่อง เช่น เรื่องพระอภัยมณีของสุนทรภู่ ตอนพระอภัยมณีกล่าวกับนางสุวรรณมาลี ว่า “ขี้เกียจเกี้ยวเคี่ยวขับข้ารับแพ้ กระต่ายแก่แม่ปลาช่อนงอนไม่หาย” ในเรื่องคาวี พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระคาวีว่านางคันธมาลี ดังนี้ “ไม่พอที่ตีวัวกระทบคราด สัญชาติกระต่ายแก่แม่ปลาช่อน แสร้งสบิ้งสะบัดตัดรอน จะช่วยสอนให้ดีก็มิเอา”
สรุปความหมายของสำนวนนี้คือ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ ผู้หญิงที่มีมารยามาก มักใช้กับหญิงมีอายุมาก สำนวนนี้ในคำประพันธ์ในวรรณดีนี้คือ ผู้หญิงเล่ห์เหลี่ยมมาก จัดจ้าน มีแง่งอน สะบัดสะบิ้ง ต่อมาสำนวนนี้พูดเพี้ยนเป็น ไก่แก่แม่ปลาช่อน และกลายความหมายมาเป็น ผู้หญิงที่มีมารยาเล่ห์เหลี่ยมมากนั่นเอง
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตไก่แก่แม่ปลาช่อน
- สมศรีเป็นผู้หญิงที่เล่ห์เหลี่ยมเยอะดั่งไก่แก่แม่ปลาช่อนจริงๆ มีสามีอยู่แล้วแต่ยังแอบไปคบกับผู้ชายคนอื่น ดูทรงแล้วผู้ชายคนนั้นหนุ่มกว่าอยู่เลย เสียดายผู้ชายคนนั้นจริงๆ ไม่น่าหลวมตัวกับผู้หญิงแบบนี้
- คุณไม่ต้องมามารยาเยอะเหมือนไก่แก่แม่ปลาช่อนกับผมหรอก ผมรู้หมดแล้วว่าคุณเป็นยังไง ผมไม่สน และผมไม่แคร์ด้วย รีบออกไปจากชีวิตผม ก่อนที่ผมจะหมดความอดทน
- ผู้หญิงบางคนมีลูก มีผัว แล้วยังทำตัวแบบไก่แก่แม่ปลาช่อนจริงๆ เที่ยวไปโกหกผู้ชาย ที่มีเงิน โดยไม่คิดถึงที่บ้านเลย เฮ้อ แย่จริงๆ!
- คิดจะทำตัวแบบไก่แก่แม่ปลาช่อน ชาตินี้ก็ไม่มีวันเจอผู้ชายหรอก เชื่อฉันเตอะ!
- หญิงเป็นผู้หญิงหน้าตาดีนะ แต่คบหลายคน ใช้เล่ห์เหลี่ยมในการหลอกผู้ชายให้ตกหลุมรัก แล้วน้องชายฉันก็ดันไปรักไปชอบผู้หญิงแบบไก่แก่แม่ประช่อนแบบนี้ ฉันไม่รู้จะเตือนยังไงกับมันแล้ว ก็ปล่อยให้น้องชายมันคิดเองให้ได้ก็แล้วกัน