สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ก. ก่อร่างสร้างตัว
ความหมายสุภาษิตคำพังเพยก่อร่างสร้างตัว
ที่มาของสวนคือ อากัปกิริยาที่ทำให้เกิดขึ้น มีขึ้น หรือ เป็นรูปขึ้น หรือ ที่เราเรียกกันว่าก่อรูปทรง, โครง, ตัว หรือที่เราเรียกกันว่าร่าง และทำให้มีให้เป็นขึ้นด้วยวิธีต่างๆ กัน หรือที่เราเรียกกันว่าสร้างตน, ตนเองหรือที่เราเรียกกันว่าตน นั่นเอง ก่อร่างสร้างตัว ก็คือ การก่อสร้างสิ่งต่างๆ ให้เกิดขึ้น หรือมีขึ้น เพื่อเริ่มต้นการประกอบอาชีพ เพื่อการสร้างเนื้อสร้างตัว และ การสร้างหลักปักฐานตั้งเนื้อตั้งตัว และสร้างความมั่นคงในครอบครัว เพื่อความสุขในวันข้างหน้า
สรุปความหมายสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ ตั้งเนื้อตั้งตัวได้, เริ่มเป็นหลักเป็นฐาน มักใช้กับคนที่เพิ่งเริ่มทำงานใหม่ กำลังเก็บสะสมทรัพย์สินเงินทองเพื่ออนาคตที่ดี บางครั้งก็ใช้กับคู่สามีภรรยาที่เพิ่งแต่งงานกันใหม่ ซึ่งกำลังช่วยกันสร้างฐานะของครอบครัวให้มั่นคง ในบางกรณก้ใช้กับบริษัทหรือกิจการที่เพิ่งเริ่มด้วยเช่นกัน
วัยที่เริ่มต้นของวัยชีวิตคู่สามี-ภรรยาจะร่วมมือร่วมใจกัน ประกอบสัมมาอาชีวะเพื่อสร้างฐานะให้มั่นคง เรียกว่าช่วยกันก่อร่างสร้างตัว ถ้าคู่ใดไม่มีการก่อร่างสร้างตัว มีเท่าไรใช้เท่านั้น ไม่มีก็หากู้หนี้ยืมสินเขามาใช้ อย่างนี้อนาคตคงจะไปไม่รอด จึงนำมาอุปมาอุปไมยเปรียบ หมายถึง ตั้งเนื้อตั้งตัวได้เป็นหลักฐาน กล่าวคือ บุคคลใดบุคคลหนึ่ง หรือ สามีภรรยาคู่ใดคู่หนึ่งที่ได้ร่วมกันทำมาหากินอย่างขยันขันแข็ง จนตั้งเนื้อตั้งตัวได้เป็นหลักฐาน
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตก่อร่างสร้างตัว
- เมื่อลูกได้เงินเดือนเดือนแรก จึงนำเงินนั้นมาให้กับแม่เพื่อเป็นสิริมงคล ฝ่ายแม่ก็พูดกับลูกว่าให้เก็บเงินนี้เอาไว้เถอะ ลูกกำลังอยู่ในช่วงก่อร่างสร้างตัว
- รัฐบาลยุคสมัยนี้ไม่รู้จักการก่อร่างสร้างตัว รู้จักแต่ก่อสร้างหนี้สิน อะไรๆก็ได้แต่กู้ๆๆ กู้ในชาตินี้ ใช้หนี้ก็ยังไม่หมด ต้องตกทอดไปถึงชาติหน้ารุ่นลูกรุ่นหลาน จึงจะใช้หมด เฮ้อ! น่าอนาถแท้ๆประเทศไทย
- สมชายและสมศรีร่วมชีวิตก่อร่างสร้างตัวกันมาจนมีเงิน มีครอบครัวที่อบอุ่น ญาติพี่น้องครอบครัวเห็นแล้วอบอุ่นใจดีจริงๆ เห็นแล้วปลื้มใจ
- ชีวิตคู่ไม่ใช่ว่ากัดก้อนเกลือกันค่อยก่อร่างสร้างตัวด้วยกัน แต่มันหมายความว่าทั้งฝ่ายชายแหละฝ่ายหญิงต้องเติมให้ตัวเองเต็มก่อน แล้วมาใช้ชีวิตร่วมกัน แต่ฝ่ายชายนี่แหละควรจะก่อร่างสร้างตัวด้วยตนเองมากที่สุด
- ชายใดที่ก่อร่างสร้างตัวได้ด้วยตนเอง เปรียบเสมือนต้นไม้ใหญ่ แข็งแกร่ง ไม่หวั่นไหวต่อสิ่งใด มักเป็นที่หมายปองของสาวๆ เป็นธรรมดาอยู่แล้ว