สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ก. กิ่งทองใบหยก
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยกิ่งทองใบหยก
ที่มาของสำนวน เปรียบกิ่งก็คือส่วนที่แยกออกจากต้น หรือที่เราเรียกกันว่ากิ่งของธาตุแท้ชนิดหนึ่งเนื้อแน่นมาก สีเหลืองสุกปลั่ง เป็นโลหะมีค่า หรือที่เราเรียกกันว่าทองและ ส่วนของพืชที่ติดอยู่กับกิ่ง หรือ ลำต้น โดยมากมีลักษณะเป็นแผ่นแบนๆ รูปร่างต่างๆกัน มีก้านใบ หรือ ไม่มีก็ได้ มักมีสีเขียว หรือ ที่เราเรียกกันว่าใบ หินแก้วมีลักษณะแข็งเป็นสีต่างๆ ใช้ทำเครื่องประดับ และ เครื่องใช้ ถือว่าเป็นของมีราคา หรือที่เราเรียกกันว่าหยก
ส่วนกิ่งทองใบหยก ก็คือการประดิษฐ์ต้นไม้จำลองให้มีความงดงาม และมีค่าราคาสูง ลำต้น และ กิ่งทำด้วยทองคำเนื้อเก้า ใบทำด้วยหยกสีเขียวใสงดงามวาววับ ดูแล้วเหมาะสมกันที่สุด ทองเป็นของมีค่า และมีราคาสูง และหยกก็เป็นของมีค่า และมีราคาสูงเช่นกัน ส่วนใหญ่มักจะนำมาทำเป็นเครื่องประดับกาย แต่เมื่อนำเอามาประดิษฐ์เป็นต้นไม้เล็กๆ นำทองคำมาประดิษฐ์เป็นลำต้น และ กิ่งของต้นไม้แล้ว จึงนำหยกซึ่งมีสีเขียว และ มีค่าสูง มาประดิษฐ์เป็นใบไม้ มันจึงเหมาะสมกันมากๆ และ งดงามมากๆ มีค่า และ ราคาสูงมิอาจจะประมาณได้
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ อุปมาอุปไมยเปรียบเทียบความเหมาะสมกัน ใช้กับหญิงกับชายที่จะแต่งงานกัน กล่าวคือ ถ้ามีการเปรียบเทียบระหว่างเจ้าบ่าว กับเจ้าสาว ว่ามีความเหมาะสม หรือคู่ควรกัน จะใช้คำอุปมาเสมือนดั่งว่า คู่ควรกันราวกับกิ่งทองใบหยก แต่ไม่นิยมนำไปอุปมาอุปไมยเปรียบเทียบกับสิ่งของอย่างอื่นเช่นกัน
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตกิ่งทองใบหยก
- วิทย์และแพม ต่างชีวิตที่เพียบพร้อม มีหน้ามีตาในหมู่บ้าน โดยทั้งคู่ต่างหมายมั่นจะให้แต่งงานกันในอนาคต ซึ่งก็เหมาะสมกัน อย่างกับกิ่งทองใบหยก ฝ่ายหญิงสาวเป็นคนดี มีหน้าที่การงานที่ดี ฝ่ายชายก็เหมือนกัน ถ้าแต่งงานกันแล้ว น่าจะมีครอบครัวที่ดี ทำให้ครอบครัวของคู่นี้ในอนาคตสมหวังอย่างแน่นอน
- เจ้าสาวเจ้าบ่าวคู่นี้พ่อแม่มีฐานะอยู่ในระดับมหาเศรษฐีร่ำรวยพอๆ รูปร่างเจ้าสาวก็สวยงาม และรูปร่างเจ้าบ่าวก็หล่อเหลา ช่างเหมาะสมกันเหมือนกับกิ่งทองใบหยกจริงๆ
- ทรงสง่างามดั่งคู่กิ่งทองใบหยก พระบรมฉายาลักษณ์ใน เจ้าชายเฟรเดอริก-เจ้าหญิงแมรี่ มงกุฎราชกุมารและมกุฎราชกุมารีแห่งเดนมาร์ก
- การมีคู่ครอง เป็นสามีภรรยาที่เหมาะสมกับเหมือนกิ่งทองใบหยก ไม่จำเป็นต้องเป็นคนรวย คนเก่ง คนมีตำแหน่งหน้าที่การงานที่ดีเสมอไป คนธรรมดาทั่วไปหากสามารถเลือกคู่ที่เหมาะสมกับตัวเองได้ ก็ย่อมจะมีความสุขในชีวิตคู่ได้เหมือนกัน เพราะปัญหาในเรื่องชีวิตคู่กัน ที่ทำให้ต้องเลิกรากัน มักจะเกิดจาก ความไม่หมาะสมกันมากกว่า ความรวย ความจน ฐานะ อาจจะเลือกไม่ได้ เพราะคู่ครองของแต่ละคนนั้น ใช่จะมีอะไรที่เสมอกัน แต่คุณธรรมในจิตใจที่เสมอกัน เป็นสิ่งที่สามารถสร้างได้ และช่วยทำให้ชีวิตคู่มีความสุขได้อย่างแท้จริง นี่แหละคู่ชีวิตที่แท้จริงแล้ว
- ถึงเราสองคนอาจไม่สมบูรณ์แบบกิ่งทองใบหยกคู่อื่นๆ แต่เราสองก็ผ่านทุกข์ผ่านสุขมาด้วยกัน ช่วยกันสร้างชีวิตกันมาจนมีวันนี้ แค่เราเคียงข้างกันวันนี้ก็เพียงพอแล้ว