สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ พ. แพแตก
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยแพแตก
ที่มาของสำนวน เปรียบเปรยถึงแพไม้ไผ่ หรือไม้ซุงได้แตกแยกออกจากกันกระจัดกระจาย ลอยไปตามกระแสน้ำจนไม่มีสภาพเป็นแพอยู่อีกแล้ว
ตามปกติธรรมดาธรรมชาติไม่ว่าจะเป็นแพไม้ไผ่ หรือแพซุง หรือแพอะไรก็แล้วแต่ ที่มันสามารถอยู่รวมกันเป็นแพได้ เพราะมีเชือกมัดเหนี่ยวรั้งให้มันอยู่รวมกัน เมื่อเชือกขาดไม่ว่าไม้ไผ่ หรือไม้ซุงก็ย่อมถูกน้ำพัดให้กระจัดกระจายไปไม่สามารถที่จะรวมกันเป็นแพต่อไปได้
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ ลักษณะที่ครอบครัวแตกกระจัดกระจายกันไปเพราะขาดผู้นำครอบครัว หรือญาติพี่น้องหรือคนที่เคยอยู่ร่วมกันกระจัดกระจายกันไป
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตแพแตก
- หลังจากที่บริษัทล้มละลายก็เหมือนแพแตกพนักงานเก่งๆ ที่มีอยู่ก็แยกย้ายไปคนละทิศละทาง เพื่อเอาตัวรอดกันต่อไป
- เมื่อถึงคราวเทศกาลวันสงกรานต์ หรือเทศกาลวันขึ้นปีใหม่ ตลอดกระทั่งวันเข้าพรรษา หรือวันออกพรรษา พวกเหล่าลูกๆหลานๆ ต่างก็จะถือโอกาสมาเคารพกราบไหว้พ่อแม่ และทำบุญทำทานด้วย เมื่อสิ้นบุญท่านไปแล้ว ลูกๆ ต่างก็แยกย้ายกันไปตามแต่ชะตาชีวิต ไม่มีวันที่จะหวนคืนมารวมกันได้อีก เหมือนเมื่อครั้งที่พ่อแม่ยังมีชีวิตอยู่วันสงกรานต์ก็ยังกลับมาบ้านมารดน้ำดำหัว และ ขอพรพ่อแม่ เมื่อพ่อแม่เสียชีวิตไปแล้วก็คงหาจุดยึดเหนี่ยวไม่ได้ก็เปรียบเสมือนหนึ่งว่าแพแตก
- คุณแม่เล่าให้ฟังถึงเรื่องราวในอดีตที่เมื่อคุณตาเสียชีวิต ตอนนั้นก็เหมือนแพแตก ญาติพี่น้องต่างคนต่างไปกันคนละทิศละทาง แต่ละคนต้องดิ้นรนเพื่อชีวิตในวันข้างหน้า กว่าญาติพี่น้องจะได้มาพบเจอกันอีกก็ผ่านไป 30 กว่าปีแล้ว
- พ่อและแม่ เป็นศูนย์รวม เป็นที่ยึดเหนี่ยวของลูกๆทุกคน โบราณกล่าวไว้ว่า สิ้นพ่อสิ้นแม่เหมือนแพแตก ลูกๆ ต่างก็กระจัดกระจายแยกย้ายกันไปเหมือนดังแพแตก ไม้ซุงต่างก็ถูกน้ำพัดพรากจากกันไปคนละทิศคนละทาง
- ในเมื่อศูนย์กลางที่เป็นที่เคารพได้จากไปแล้ว ถึงคราวต้องแพแตก ทุกคนต้องไปมีชีวิตของตัวเองต่อไป