สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ย. ยกตนข่มท่าน
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยยกตนข่มท่าน
ที่มาของสำนวน การยกตนก็ตามตัวก็คือยกยอตัวเองให้ดูสูง ดูเหนือกว่าผู้อื่นด้วยการพูดทับถม วิจารณ์จุดด้อยของผู้อื่นพยายามที่จะพูดถึงคนอื่นแต่ในแง่ลบ ส่วนคำว่า ข่มท่านนั้นหมายถึงการยกตนขึ้นข่มให้อยู่เหนือบุคคลอื่น ที่อยู่ในระดับเดียวกันเพื่อให้ตัวเองดูดีที่สุด เก่งและดีที่สุดทำให้เป็นที่ยอมรับด้วยการใช้จุดด้อยของคนอื่น แต่มักพูดถึงตัวเองแต่จุดดีของตนเอง ทับทมจุดดีขึ้นอื่น
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ การแสดงออกในเชิงโอ้อวด ยกย่องตัวเองและข่มผู้อื่น พูดจาทับถม ดูหมิ่นผู้อื่นให้เห็นว่าตนเองเหนือกว่า อยู่สูงกว่าผู้อื่น
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตยกตนข่มท่าน
- นักจิตวิทยาเผย เบื้องลึกของคนที่ชอบยกตนข่มท่าน เป็นคนหลงตัวเองอย่างแท้จริง แต่ลึกๆ กลับรู้สึกไร้ค่าและเกลียดตนเอง
- เด็กคนนี้เป็นคนเก่ง แต่ไม่ค่อยมีใครชอบ เข้ากับใครไม่ค่อยได้เพราะ ชอบทำตัวยกตนข่มท่านเพราะไปคุยโต โอ้อวด ว่าเก่งกว่าคนอื่น ผู้ใหญ่หลายๆคนก็เลยไม่ชอบ กลายเป็นสร้างความไม่พอใจให้กับคนรอบข้าง
- รับมือกับพวกยกตนข่มท่าน เวลาโดนข่มให้ท่องไว้ในใจเลยว่าอย่าคล้อยตามเขา คิดให้มันกลายเป็นเรื่องตลกซะ ปล่อยเขาพูดที่อยากพูดไปแล้วทำหน้าโง่ ๆ มองเขา ซึ่งถ้าเราดันรู้อะไรเยอะกว่า ก็ถือว่าเขาโชคร้าย
- ผลจิจัยชี้ว่าผู้ที่มีพฤติกรรมโอ้อวด ชอบเบ่ง หรือยกตนข่มท่านในระดับสูง มักเป็นผู้ที่ระบุในแบบสอบถามว่า ตนเองรู้สึกขาดความมั่นคงปลอดภัยอย่างรุนแรง และมีความรู้สึกผิดอยู่ในใจเสมอ
- สมชายมีนิสัยชอบยกตนข่มท่านจนใครต่อใครก็ไม่อยากคบด้วย สุดท้ายแพ้ภัยตัวเอง ต้องอยู่คนเดียว ทำงานก็ต้องทำคนเดียว เพราะทุกคนไม่ช่วยเหลือ จนต้องลาออกในที่สุด