สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ล. ไล่ที่ทำวัง
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยไล่ที่ทำวัง
ที่มาของสำนวน ในสมัยก่อนมาจากการบังคับให้ราษฎรออกจากพื้นที่ที่พวกเขาได้ก่อสร้างบ้านเรือน และประกอบอาชีพเช่น ทำไร่ ทำนา และ อื่นๆ เพื่อนำเอาที่ดินตรงนั้นก่อสร้างเป็นที่อยู่ของเจ้านายเชื้อสายของพระราชวงศ์ หรือที่เราเรียกกันว่าวัง
ในสมัยโบราณประเทศของเราปกครองในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราช คือระบอบการปกครองซึ่งพระมหากษัตริย์มีอำนาจสิทธิ์ขาดในการบริหารประเทศ ที่ดินทุกตารางนิ้วภายในประเทศ จึงถือว่าอยู่ในการครอบครองของพระเจ้าแผ่นดินทั้งหมด แล้วแต่ว่าพระองค์ท่านจะพระราชทานให้ผู้ใด หรือมอบให้ผู้ใดเข้ามาทำมาหากิน เจ้านายเชื้อสายพระราชวงศ์ จะเอาที่ดินตรงที่ใดที่หนึ่งปลูกสร้างวัง ก็จะทำการเวนคืนที่ดิน (ไล่ราษฎรผู้ที่ทำกินอยู่ในที่แห่งนั้นให้ไปทำมาหากินในที่อื่น ที่เจ้านายจัดสรรให้ทดแทนที่แปลงเก่า)
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ บังคับให้ย้ายไปให้พ้นเพื่อตนจะเข้าไปอยู่ กล่าวคือ ผู้ที่บังคับให้ขับไล่ให้ผู้ที่อยู่เดิมออกจากพื้นที่นั้นไป เพื่อตนเองจะได้เข้าไปอยู่แทน หรือใช้ทำประโยชน์อย่างอื่น อุปมาเสมือนดั่งว่า เจ้านายเชื้อสายพระราชวงศ์ในสมัยโบราณได้ทำการ “ไล่ที่ทำวัง”
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตไล่ที่ทำวัง
- นายทุนบางคนพอเห็นที่ไหนทำเลใดก็จะทำธุรกิจอย่างเดียว โดยไม่เห็นหัวชาวบ้านเลย ที่ไหนถูกใจก็ไล่ทีทำวัง ชาวบ้านอยู่ตรงนั้นมาชั่วชีวิตจะให้เขาไปอยู่ไหน
- การไล่ที่ทำวังของนักการเมืองคนนี้ทำให้ชาวบ้านในพื้นที่แค้นเคืองมาก เพราะที่ตรงนี้เป็นพื้นที่ทำกิน อยู่อาศัยกันมาตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตาทวด
- เมื่อทางราชการจะสร้างถนน และจำเป็นจะต้องผ่านที่ดินของประชาชนจึงได้จำเป็นออก พรบ. เวนคืนที่ดิน และอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 เพื่อจะได้ใช้ที่ดินก่อสร้างได้ตามความประสงค์ อย่างนี้แหละ ที่เรียกว่าไล่ที่ทำวัง
- ได้ข่าวว่าชาวบ้านละแวกนี้ถูกไล่ที่ทำวังกันหมด เพราะเจ้าของเดิมได้ขายพื้นที่นี้ให้กับผู้ซื้อรายใหม่ที่มีโครงการจะสร้างคอนโดริมแม่น้ำ
- ได้โปรดเถิดนายท่าน ถ้านายถ่านไล่ที่ทำวัง พวกเราก็ไม่มีที่ซุกหัวนอน ที่ทำมาหากินแล้ว โปรดเห็นใจชาวบ้านตาดำๆ อย่างพวกเราด้วย