สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ จ. จับตัววางตาย
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยจับตัววางตาย
ที่มาของสำนวน เปรียบเปรยถึงการจับตัวหมากรุก ตัวใดตัวหนึ่งเดินไปตาใดตาหนึ่งแล้ววางลง เมื่อวางลงแล้ว จะเปลี่ยนมาจับตัวอื่นเดินอีกไม่ได้ ที่มาของสำนวนนี้มาจากภาษาพูดที่ใช้เป็นข้อกำหนด หรือกติกาในการเล่นหมากรุก โดยได้ตกลงกันว่าจะต้องเล่นแบบจับตัววางตาย
ถ้าผู้เล่นจับหมากตัวไหน ก็ต้องเดินหมากตัวนั้น และเมื่อวางลงเดินไปตาไหน ก็ให้ถือว่าเดินไปตานั้นเป็นที่แน่นอนจะเปลี่ยนแปลงไปเดินตาอื่น หรือ เปลี่ยนไปเดินตัวอื่นใหม่อีกไม่ได้
สรุปความหมายของสำนวนนี้ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ กำหนดลงไปแน่นอนไม่มีเปลี่ยนแปลง ต้องเป็นไปตามนั้น
กล่าวคือ การกําหนดตัวบุคคลให้ประจําหน้าที่โดยเฉพาะวางตัวบุคคลให้ทำงานชิ้นใดชิ้นนึงอย่างเป็นมั่นเป็นเหมาะ
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตจับตัววางตาย
- ผู้กำกับชื่อดังได้จับตัววางตายให้ “มาริโอ้” เป็นพระเอกในภาพยนต์เรื่องใหม่ที่จะเปิดกล้องถ่ายทำในเร็วๆ นี้
- การจะขึ้นเป็นผู้นำผู้ถูกเลือกมักจะถูกจับตัววางตาย ผู้ถูกเลือกต้องมีคุณสมบัติที่ยอดเยี่ยมที่ไม่เหมือนใคร เพราะการเป็นผู้นำมันจะไม่ใช่เรื่องง่ายๆ
- การแข่งขันเทควันโด้ชิงแชมป์ประเทศไทย โค้ชได้จับตัววางตายไว้แล้วว่าจะให้ใครเป็นตัวแทนไปแข่งขัน เธอหมดหวังแล้วหล่ะ
- การจับตัววางตายเป็นกลยุทธ์ที่ยอดเยี่ยม ใครจะไปคิดว่าการตีฝ่าวงล้อม และเดินเกมของเบี้ยตัวหนึ่งที่จะเติบโตขึ้นเป็นขุนนางนั้น จะเป็นการฟลุ๊คไป
- มาแรงแซงทุกอันดับ นายพลไททัส ได้รับคะแนนเสียงอย่างท่วมท้นใในการขึ้นเป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุดแบบจับตัววางตาย จากการโหวตของสหพันธ์