สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ ส. ใส่ตระกร้าล้างน้ำ
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยใส่ตระกร้าล้างน้ำ
ที่มาของสำนวน มาจากปลา โดยเปรียบเปรยถึงการนำปลาที่มีกลิ่นคาว นำมาหมักแช่กลือจากนั้นนำไปใส่ตะกร้าล้างน้ำ ก็จะช่วยให้ช่วยลดกลิ่นคาวที่ติดกับปลาได้ จึงเปรียบปลาถึงสิ่งที่ไม่สะอาด มีมลทิน มาทำให้สะอาด ทำให้หมดมลทิน จึงไม่เห็นว่าปลานั้นเคยสกปรกมาก่อน
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ การที่พ่อและแม่ของหญิงสาว ที่ลูกของตนที่ผ่านการมีสามีหรือเสียชื่อจากการเสียความสาวไปแล้ว ปรับภาพลักษณ์ให้ลูกตนเองดูดีเหมือนไม่เคยมีเรื่องเสื่อมเสียชื่อเสียงมาก่อน
ผู้หญิงที่เสียตัวให้กับผู้ชายโดยที่ยังไม่ได้แต่งงาน เมื่อพ่อแม่ฝ่ายหญิงรู้เรื่อง และไม่ยินยอมตกลงด้วย ก็จัดการมิให้ทั้งสองคนมีปฏิสัมพันธ์กันอีกต่อไป แล้วนำตัวหญิงสาวมาอบรมสั่งสอนให้ประพฤติอยู่ในกรอบวัฒนธรรมประเพณีเป็นคนดี คือปรับปรุงเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมใหม่ เปรียบประดุจดังเรานำชิ้นปลามาใส่ตะกร้าล้างน้ำให้สะอาดนั่นเอง
กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ คนหรือสิ่งที่ผ่านการใช้งานมาแล้ว ไม่สะอาด มีมลทิน มาทำให้เหมือนของใหม่ที่ไม่เคยผ่านการใช้งาน ทำให้หมดมลทิน
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตใส่ตระกร้าล้างน้ำ
- สมัยก่อนการจะยกลูกสาวให้กับชายใดต้องใส่ตระกร้าล้างน้ำก่อนเสมอ ล้างมลทินเพื่อให้ฝ่ายใจสบายใจมากที่สุด แต่สมัยนี้ไม่ค่อยมีแบบนี้กันแล้ว
- เธอเคยพลาดมีลูกมาแล้ว แต่แม่ของเธอก็จับใส่ตะกร้าล้างน้ำเพื่อให้มาแต่งงานกับหนุ่มหล่อลูกเศรษฐี เพื่อพยุงฐานะของครอบครัว
- สาวบ้านลือกันอย่างสนุกปากว่า ป้าสมศรีกำลังจับลูกสาวใส่ตะกร้าล้างน้ำ เพื่อให้ไปแต่งงานกับเศรษฐีใหญ่
- มีข่าวออกมาว่านางเอกใหม่คนนี้มีประวัติไม่ดี ทั้งติดยางอมแงม ทำตัวเหลวแหลกแต่คุณแม่จับใส่ตะกร้าล้างน้ำ แล้วดันเข้าวงการบันเทิง
- ลูกสาวของเราพลาดไปแล้วก็ต้องทำใจ เราย้อนเวลาไม่ได้ เราต้องเดินหน้าต่อไป ใส่ตระกร้าล้างน้ำ อบรมสั่งสอนให้ดี จะให้ลูกสาวเลือกผู้ชายดีๆ ได้ตามธรรมชาติเอง