สำนวนสุภาษิตไทยหมวดหมู่ พ. พายเรือทวนน้ำ
ความหมายสำนวนสุภาษิตคำพังเพยพายเรือทวนน้ำ
ที่มาของสำนวน การพายเรือทวนกระแสน้ำที่ไหล ตามปกติธรรมดาธรรมชาติการพายเรือที่มีน้ำไหลตามแม่น้ำลำคลอง ถ้าเราพายเรือไปตามทิศทางที่น้ำไหล กระแสน้ำก็จะช่วยให้เรือของเราแล่นไหลไปตามกระแสน้ำได้ โดยเราไม่ต้องออกแรงพายมากนัก แต่ทว่าถ้าเราพายเรือทวนกระแสน้ำที่ไหลแล้ว เราจะต้องออกแรงพายมากขึ้นกว่าปรกติธรรมดาที่พายตามน้ำ และ ถ้าหากว่ากระแสน้ำไหลแรง เราก็จะต้องออกแรงพายมากขึ้นอีก กว่าเรือจะแล่นทวนกระแสน้ำไปได้ เราคงจะเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้าเป็นอย่างมาก เพราะเราจะต้องใช้แรงมาก
สรุปความหมายของสำนวน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 คือ การทำอะไรด้วยความยากลำบาก หรือการกระทำสิ่งใดด้วยความยากลำบาก ยากที่จะสำเร็จได้
โบราณท่านเปรียบไว้กับการกระทำที่ยากลำบาก หวังผลสำเร็จได้ยาก หรือไม่ก็อาจจะท้อก่อนที่จะทำได้สำเร็จ ถ้าเลี่ยงได้ก็ควรเลี่ยงเสีย สำนวนนี้มีความหมายคล้ายกับคำว่า เข็นครกขึ้นเขา
ตัวอย่างการใช้สุภาษิตพายเรือทวนน้ำ
- สังคมปัจจุบันมีแต่ยิ่งยั่วยุ อำนวยความสะดวกให้คนทำชั่วได้ง่ายขึ้น เพราะฉะนั้นเราควรจะตั้งมั่นในการทำความดี ซึ่งก็เหมือนการพายเรือทวนน้ำ
- การที่ผู้นำแย่ๆ พยายามที่จะทำให้มวลมหาประชาชน สามัคคีปรองดองกันนั้น มันช่างสวนกระแสจริงๆ เพราะมันเสมือนหนึ่งว่าพายเรือทวนน้ำเลย
- หากคิดจะทำอะไรที่แปลกใหม่ พายเรือทวนน้ำ สวนกระแส ไม่ตามใคร มีความคิดที่แปลกแหวกแนว อาจจะไม่ง่ายที่จะประสบความสำเร็จ แต่คนทำธุรกิจบางคนก็ไม่ลังเลที่จะลองทำ เพราะมีไม่น้อยที่ทำแล้วประสบความสำเร็จได้
- ถ้าคุณทำงานอยู่ในบริษัทที่มีวิธีการทำงาน มีแนวคิด และสังคมสวนกระแสกับที่เป็น ก็เหมือนพายเรือทวนน้ำ อาจจะสำเร็จได้ แต่ก็เหนื่อยและคงใช้เวลานาน
- ความสัมพันธ์ของเราก็เหมือนพายเรือทวนน้ำ ต่างฝ่ายต่างเหนื่อย เราไม่เข้าใจกัน หรือเราคงเข้ากันไม่ได้ ฉันว่ามันถึงเวลาต้องทบทวนกันแล้วล่ะ