ประวัติศาสตร์สงครามต่างมีมากมายในโลกนี้ เฉกเช่นสงครามที่ยิ่งใหญ่อย่างสามก๊ก เราเรียนรู้อะไรจากมันได้บ้างนี่คือข้อคิดคำคมสามก๊ก ที่ยอดเยี่ยม และให้ข้อคิดสอนเป็นอย่างดี
สารบัญเนื้อหา
Toggleสามก๊กเป็นวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์ เป็นที่รู้จักและได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง จัดเป็นวรรณกรรมเพชรน้ำเอกของโลก เป็นมรดกทางปัญญาของปราชญ์ชาวตะวันออกที่สุดยอดมากที่สุดเรื่องหนึ่งของโลกเลยทีเดียว นี่คือคำพูดดีๆ จากบุคคลเหล่านี้
คำคมจากวีรบบุรุษสามก๊ก

- หัวใจของซือหม่าจ่าวเป็นที่รู้จักกันดี” –
โจมอ
- “โลกใต้สวรรค์หลังจากแบ่งแยกกันมานาน มีแนวโน้มจะรวมกันเป็นหนึ่ง หลังจากคบหากันมานาน มีแนวโน้มจะแบ่งแยก เป็นอย่างนี้มาตั้งแต่สมัยโบราณ” –
ล่อกวนตง
- “ทุกสรรพสิ่งไม่แน่นอน ไม่อาจรอช้าได้” –
ขงเบ้ง
- “ผู้ใดขาดความซื่อสัตย์ ผู้นั้นย่อมขาดสัจจะ” –
ขงเบ้ง
- “มนุษย์นั้นเป็นสิ่งมีชีวิตที่คาดเดาได้ยากที่สุด” –
ซุนกวน
- “ถ้าอยากทำงานใหญ่ ก็ต้องรู้จักยึดมั่น และปล่อยวาง” –
โจโฉ
- “พิชัยสงครามสอนว่า เห็นว่างคือมี เห็นมีคือว่าง” –
โจโฉ
- “หากจะให้รอความตาย สู้เดินหน้าดีกว่า” –
ขงเบ้ง
- “อย่าโกรธแค้นศัตรูมากนัก เพราะความแค้นจะทำให้เราขาดการไตร่ตรอง” –
โจโฉ
- “คนทำศึก หากไม่รู้ดินฟ้าอากาศ ไม่รู้หยินหยาง ไม่รู้จักกลยุทธ์ ไม่รู้จักใช้คน ไม่รู้จักวางแผน คือความโง่เขลา” –
ขงเบ้ง
- “มิมีสิ่งใดเป็นไปไม่ได้ หากผลประโยชน์สูงพอ” –
โจโฉ
- “วันนี้เป็นเพื่อนกัน วันหน้าเข้าเรือนจำ” –
กาเซี่ยง
- “นายเก่งหาง่าย แต่นายดีหายาก” –
สุมาเต็กโช
- “แพ้แล้วยังงเดินหน้า สุดท้ายคือผู้ชนะที่แท้จริง” –
โจโฉ
- “ปลาใหญ่ลงน้ำ มังกรขึ้นฟ้า โอกาสให้ข้าสร้างผลงาน” –
สุมาอี้
- “ผู้ทำการใหญ่สำเร็จ ล้วนให้ความสำคัญต่อราษฎร ชาวบ้านสูงค่ายิ่งกว่าเจ้าขุนมูลนายเสียอีก” –
เล่าปี่
- “เราเป็นคู่ปรับที่อยู่ร่วมโลกกันไม่ได้ก็จริง แต่ก็ถือเป็นคนรู้ใจที่หายากในโลกนี้” –
สุมาอี้
- “ปากรู้มากกว่าใจ ใช้การใหญ่ไม่ได้” –
ขงเบ้ง
- “เหนือฟ้ายังมีฟ้า เหนือคนยังมีคน” –
ซุนเซ็ก
- “จุดเริ่มต้นของงานใหญ่ มักเกิดขึ้นเวลาที่เราจนตรอกทั้งสิ้น” –
ขงเบ้ง
- “สวรรค์อยู่เบื้องบน ทหารอยู่รอบข้าง ลูกผู้ชายลั่นวาจาคำไหนเป็นคำนั้น” –
ขงเบ้ง
- “ม้าป่าบางประเภทไม่มีวันเปลี่ยนเจ้านาย คนบางคนก็เป็นเช่นนั้น” –
โลซก
- “จริงคือเท็จ เท็จคือจริง จริงๆ เท็จๆ คือหลักการสู้รบ” –
โจโฉ
- “เป็นทหารฝึกมานาน หากไม่รบคงคลานและเจ็บป่วย” –
เกียงอุย
- “มิตรภาพในสงครามเป็นเรื่องอันตราย ทว่ามันทำให้สงครามมีรสชาติขึ้น” –
โจโฉ
- “เมื่อเราคับขันตกอับ ก็ต้องจำยอมน้อมกาย รอคอยโอกาส ไม่ควรแข็งขืน จนหักป่น” –
เล่าปี่
- “น้อมตามฟ้าเป็นสุข ใครฝืนฟ้าก็เป็นทุกข์ ชะตาฟ้าดินกำหนด มนุษย์ขัดขืนมิได้” –
ซุยเป๋ง
- “จงเก็บความทะเยอทะยานไว้เสมอ” –
จูกัดเหลียง
- “ชายชรากำลังเร่งรีบและตั้งเป้าไว้เป็นพันไมล์ มรณสักขียังเด็กและแข็งแรง” –
โจโฉ
- “ส่วนใหญ่คนที่ฉลาดเป็นกรดมักตายด้วยปัญญาของตนเอง” –
สุมาอี้
- “ถ้าเราจะปราบศัตรู ก็ต้องเห็นเขาเป็นครู รู้ทันความคิดความอ่าน –
จิวยี่
- “กรรมใดใครก่อ ต้องรับผลนั้นเอง” –
สุมาอี้
- “คนที่ฉลาดที่สุดมักซ่อนในรูปของคนโง่ คนที่แข็งแกร่งที่สุดซ่อในรูปความอ่อนแอ คนคิดลึกซึ้งที่สุดมักซ่อนคมในฝัก และคนประเภทเดียวที่คุณไว้ใจได้คือคนตาย” –
โจโฉ
- “ส่งกันพันลี้ วันหนึ่งก็ต้องแยกกันจนได้” –
ซีซี
- “ชีวิตลูกผู้ชายหากอยู่ไปวันๆ จะต่างอะไรกับไม้ผุ หญ้าเน่า” –
งำเต๊ก
- “อย่าถืออารมณ์เป็นใหญ่ เพราะอารมณ์จะบดบังปัญญาเรา” –
โจโฉ
- “อันชายชาตรีนั้นย่อมหานายรู้ใจ ยึดมั่นในคุณธรรมดูแลครอบครัวให้ดี รักษาวาจาเจริญด้วยกันและเสื่อมด้วยกัน กับเจ้านายที่ได้เลือกดีแล้ว” –
จิวยี่
- “อำนาจไม่คงที่ ความดีสิคงทน” –
เล่าปี่
- “นกทำรังให้ดูพุ่มไม้ ชายเลือกนายให้ดูน้ำใจ” –
ลิอิ๋น
- “เห็นใจในยามยาก นี่แหละกาลเวลาพืสูจน์คน” –
ตังสิน
- “ถ้าทนเรื่องเล็กไม่ได้ มันจะเสียถึงเรื่องใหญ่” –
สุมาอี้
- “ไหมเส้นเดียวไม่เป็นด้าย ต้นไม้ต้นเดียวไม่เป็นป่า” –
เล่าปี่
- “ถ้าปราบทรราชย์ก็เป็นทัพธรรม ถ้ากดขี่คนก็เป็นทัพมาร ทัพธรรมเกรียงไกร ทัพมารพ่านแพ้” –
ชีสิว
- “คำคนเป็นอาวุธที่น่ากลัว สามารถฆ่าคนได้เร็วกว่ากระบี่เสียอีก” –
สุมาอี้
- “ยาดีกินขมปาก แต่เป็นโยชน์ต่อคนไข้ คนซื่อกล่าวคำไม่เพราะหู แต่เป็นประโยชน์ต่อกาลภายหน้า” –
อองลุย
- “เกิดมาจน ไม่สมควรอาย” –
เตงงาย
- “ปราชญ์รู้ได้โดยมิต้องเดินทาง เข้าใจโดยไม่ต้องมองเห็น สำเร็จโดยไม่กระทำ” –
เล่าปี่
- “ถ้าทิ้งไว้แล้วโลกเย้ยหยัน ก็เผามันทิ้งเสียดีกว่า” –
โจโฉ
- “เบี้ยเดินขึ้นหน้าได้ทิศทางเดียวก็จริง แต่ถ้าข้ามแม่น้ำไปแล้ว สถานการณ์ก็เปลี่ยนไปมันสามารถเดินข้างได้” –
สุมาอี้
- “โลกนี้ไม่เคยมีกองทัพไหนรบร้อยครั้งง จะชนะร้อยครั้ง” –
โจโฉ
- “สองเสือกสู้กัน ต้องเจ็บซักข้าง” –
ขงเบ้ง
- “เพราะสำหรับชายชาติอาชาไนย การรู้คุณคนสำคัญกว่าชีวิตตัวเอง และในโลกนี้ด่านที่ฝ่ายากที่สุด คือการมีน้ำใจให้ศัตรู” –
กวนอู
- “การศึกสำคัญที่กุมโอกาส หากปล่อยโอกาสทองไป จะหาไม่ได้อีก” –
บังทอง
- “คนอยู่ร้อยปียังมีวันตาย ข้าขอเจริญรอยวีรชนโบราณ ไว้ชื่อคู่ฟ้า แม้แต่ตัวตายก็ยอม” –
อุยกาย
ข้อคิดจากตำราพิชัยศึกสามก๊ก

- “อาณาจักรที่แตกแยกออกไปนานต้องรวมกัน สามัคคีกันนานต้องแบ่งแยก อย่างที่เคยเป็นมา”
- “ไม่เฉยเมย ไม่ทะเยอทะยาน ไร้ความสงบ ไร้ระยะทาง” –
จูกัดเหลียง
- “จุดอ่อนของผู้มีอำนาจคือคิดว่าตนอยู่ค้ำฟ้า จุดอ่อนของวีรบุรุษคือหญิงงาม” –
อ้องอุ้น
- “นกน้อยไยจะรู้จิตใจพญาครุฑ” –
โจโฉ
- “อย่าถืออารมณ์เป็นใหญ่ เพราะอารมณ์จะบดบังปัญญาเรา” –
โจโฉ
- “ทุกครั้งที่นักการเมืองแย่งชิงอำนาจ คนที่ร้องไห้เงียบๆ คือประชาชน”
- “คนเราเกิดมาชาติหนึ่ง หากไม่รู้จักบุญคุณคนก็ไม่มีวันเจริญ” –
กวนอู
- “ไม่มีผู้นำใดประสบความสำเร็จโดยปราศจากกุนซือชั้นยอด”
- “ชนะใจผู้หนึ่งอาจใช้เวลากว่าครึ่งปี ทลายน้ำใจคนผู้หนึ่งใช้เพียงครึ่งประโยคเท่านั้น”
- “ขึ้นชื่อวีรชน อย่าบ่นอย่าหดหัว เพื่อชาติยอมพลีตัวความตายนั้นเป็นเรื่องเล็ก” –
โจสิด
- “ไม่มีเพื่อนตายในวงการเมือง เพื่อนที่ดีคือเพื่อนที่ตายไปแล้ว” – เกียงอุย
- “เมื่อต้อนบอนไซหยุดเติบโต ท่านก็รู้ว่ามันได้ตายแล้ว”
- “จุดเริ่มต้นของงานใหญ่ มักเกิดขึ้นในเวลาที่เราจนตรอกทั้งสิ้น” –
ขงเบ้ง
- “เพราะในโลกของการเมืองเส้นแบ่งระหว่างมิตรกับศัตรูรางเลือนเสมอ”
- “สงครามมีหลายรูปแบบ เล่ห์เหลี่ยมแพรวพราว ไม่สำคัญเท่าผลสุดท้ายที่ออกมา” –
ซุนกวน
- “ความเชื่อของผู้คน มีอำนาจยิ่งกว่ากองทัพ”
- “ยอดคนแห่งยุคสันติ จอมโฉดแห่งกลียุค”
- “ใต้คนคนเดียว เหนือคนนับหมื่น”
- “มิตรหรือศัตรู เป็นสิ่งที่ไม่ยั่งยืน”
- “อุบายที่ได้ผลที่สุด มักเป็นอุบาลที่ง่ายที่สุด”
- “ณ จุดอันแน่นอนความเงียบ ก็แปรเป็นพลานุภาพ”
- “พุ่มไม้หนามหนา ย่อมไม่เหมาะที่หงส์จะะอาศัย” –
กวนอู
- “ปราชญ์ท่านว่าฟ้าผ่า แล้วลมจะเปลี่ยน” – เล่าปี่
- “จิ้งจอกชราไม่มีน้ำตา มันเปลี่ยนเป็นเลือดของศัตรู”
- “เมื่อไปไม่ถึงจุดหมาย อย่าเปลี่ยนจุดหมาย แต่จงเปลี่ยนวิธีการ” –
เตียวเสี้ยน
- “เล่าต้องจริงใจต่อคนอื่นและตนเองด้วย” –
เล่าปี่
- “ขัตติยวิถี คือการนำสูงสุด” –
บังทอง
- “ปราชญ์ไม่แพง แต่หยินหนัก หายากและเสียง่าย” –
หลิว แอน
- “วีรบุรุษของววีรบุรุษที่มีความทะเยอทะยานสูง สมรู้ร่วมคิดที่ดีในช่องท้อง เครื่องจักรปกปิดจักรวาล และคนที่กลืนสวรรค์และโลก” –
โจโฉ
- “ไม้ไผ่ต่อให้ถูกผ่า ก็ยังใช้ทำหนังสือได้” –
กวนอู
- “ถ้าไม่เสี่ยง เป้าหมายก็เป็นเพียงวิมานอันเลื่อนลอยเท่านั้น” –
เล่าปี่
- “คนเราวางแผน สวรรค์เป็นผู้กำหนด” –
จิวยี่
- “พายุใหญ่ เริ่มต้นที่ลมโชยบนยอดหญ้า”
- “ผู้เป็นแม่ทัพถือความปลอดภัยของชาติเป็นสำคัญเสมอ” –
สุมาอี้
- “ซื้อใจมวลชนได้ เท่ากับชนะศึกไปแล้วครึ่งหนึ่ง”
- “โลเลไม่ตัดสินใจ โอกาสผ่านไปจึงสูญเสีย”
- “ปล่อยศัตรูวันเดียว เป็นภัยร้อยชาติ” –
กุยแก
- “ชนะใจราษฎรเป็นฮ่องเต้ได้ ชนะใจฮ่องเต้เป็นเจ้าแคว้นได้ ชนะใจเจ้าแคว้นเป็นได้แค่อำมาตย์” –
สุมาอี้
- “ความล้อเหลวสอนให้รู้ว่าทำอย่างไรจึงจะสำเร็จ” –
โจโฉ
- “ความพ่ายแพ้ไม่ใช่สิ่งหน้ากลัว ที่หน้ากลัวคือหมดกำลังใจต่างหาก” –
โจโฉ
- “ไม่มีสีเหลือง ไม่มีสีแดง ไม่มีสีน้ำเงิน มีแต่สีโลหิตของพี่น้องที่หลั่งลงแผ่นดิน”
- “ให้คนฉลาดแค่ไหน บางครั้งก็มีผิดพลาดบ้าง” –
ขงเบ้ง
- “ยิ่งขึ้นที่สูง ศัตรูยิ่งกล้าแกร่ง”
- “นกใกล้ตาเสียงร้องเศร้าโศก คนใกล้ตายวาจาดีงาม”
- “อยู่อย่างไว้ลาย ตายอย่างไว้ชื่อ” –
กวนอู
- “คนจะทำงานใหญ่ อย่างแรกต้องงมีสัจจะ”
- “ต้นไม้อยากสงบ ใช่ว่าลมจะหยุดพัก”
- “การเมืองไม่มีสิ่งใดแน่นอน ไม่เก่งก็ล้ม เก่งเกินไปก็ถูกล้ม”
- “พี่น้องเหมือนแขนขา ลูกเมียเหมือนเสื้อผ้า ขาดยังพอเย็บได้ แต่แขนขามิอาจต่อได้” –
เล่าปี่
- “การศึกย่อมต้องใช้เล่ห์กล” –
โจโฉ
- “คัมภีร์ว่า เช้าขวัญกล้า บ่ายขวัญล้า ค่ำขวัญหาย” –
หวดเจ้ง
- “ถ้ามีความเย่อหยิ่งทะนงตน และตะหนี่ถี่เหนียว ถึงด้านอื่นๆ จะดี ก็ไม่สมควรเอาเป็นแบบอย่าง” –
ขงเบ้ง
- “ภาษิตว่าไว้ หอกใครปักอกคนนั้น” –
กุยแก
- “เมื่อไม่กลัว ก็ย่อมจะมีชัย” –
สุมาเจียว